မုန္႕ဖိုးရယ္ကိုယ္စီ အလီလီစုပါလို႕ မ်ားလူသူငါ ေကာင္းမွဳျပဳမယ္လို႕ ညီကိုေမာင္ႏွမေတြ အေၾကာင္းျပဳခဲ့တယ္
ေတာင္းဆု တစ္ခုတည္း ။
မနည္းပါ မ်ားတယ္ေတာ့မဟုတ္ .. အရုပ္ေတြ ပံုစံခ်ိဳးပါလို႕ လူသာငယ္ သဒၶါေတြၾကြယ္လို႕ရယ္
ေငြအသျပာ စုကာေပါင္းခဲ့တယ္ ေကာင္းမွဳျပဳပြဲ ။
ငယ္ငယ္တံုးက ေက်ာင္းကထိန္ပြဲတိုင္း ေအာ္ဟစ္ဆိုခဲ့ဖူးတဲ့ ဒီကဗ်ာေလးအတိုင္းပဲ ေရျခားေျမျခား ေရာက္တံုး
ေရာက္ခိုက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေတြ အားလံုး ကိုယ္စီ ပင္ပင္ပန္းပန္း အလုပ္လုပ္ျပီး ရထားတဲ့
ကိုယ္ပိုင္ ေခၽြးႏွဲစာေလးေတြထဲကေန စုေပါင္းျပီး အခုလို စုေပါင္းအလွဴပြဲေလးေတြကို မၾကာမၾကာ လုပ္ျဖစ္
တတ္ၾကပါတယ္ ။ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ ေန႕ဆိုင္း ၊ ညဆိုင္းေတြ ေျပာင္းလဲ လုပ္ကိုင္ျပီး အခ်ိန္ေတြ
မအားၾကလို႕ လူခ်င္း တကူးတက အျမဲတမ္း မေတြ႕ျဖစ္ၾကေပမယ့္ စုေပါင္း အလွဴဒါန ျပဳၾကတဲ့ အခုလို
အခ်ိန္မ်ိဳးေလးေတြမွာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းအားလံုး တစ္စိတ္ တစ္၀မ္းတည္း ဒါနတစ္ခု အတူျပဳျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္
အျပင္ တစ္ေယာက္နဲ့ တစ္ေယာက္ ဆံုစည္းမွဳ ရရွိျခင္း (Gathering) ၊ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းသစ္မ်ား
ရရွိျခင္း (Friendship) နဲ႕ အတူတကြ တက္ညီ လက္ညီ လုပ္ကိုင္တတ္ျခင္း (Teamwork) စတဲ့ အက်ိဳး
တရားမ်ားပါ တစ္လက္စတည္း ရရွိေစတာမို႕လို႕ တန္ဘိုး မျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အခ်ိန္ကေလးေတြပါပဲ ။
ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပခ်င္တာက အခုလို အလွဴဒါနျပဳၾကတဲ့အခါ လူငယ္အမ်ားစု (ကၽြန္ေတာ္အပါအ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္
အားလံုးလိုလို) သိထားၾကတာကေတာ့ ယခုဘ၀ ဒါနျပဳရင္ ေနာက္ဘ၀ေကာင္းစားမယ္ နတ္ခ်မ္းသာ လူခ်မ္းသာ
ျဖစ္မယ္ဆုိတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပဲ အလွဴဒါနျပဳေနၾကတာမ်ားပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ၿမန္မာလူမ်ဳိး အမ်ားစုဟာ
အလွဴဒါနကုိ ရက္ရက္ေရာေရာ ျပဳၾကပါတယ္..တကယ္လွဴခ်င္တဲ႔ စိတ္ေတြ သဒၶါတရားေတြလည္း ရွိၾကပါတယ္ ။
သို႕ေပမယ့္ ဒါနဘယ္လိုျပဳရတယ္ .ဒါနဘာေၾကာင္႔ျပဳရတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကေလးေတြကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
မသိၾကပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း အရင္က မသိခဲ့ပါဘူး ။ ဒါေပမယ့္ ဒါနရဲ႕ ေလးနက္မွဳအေၾကာင္းကို
တရားေတာ္ေတြထဲမွာ နာၾကားလိုက္ရမိတာနဲ႕ အဲဒီ အတိုင္းပဲ မသိေသးသူမ်ားလည္း သိသြားေအာင္ သိျပီးသူမ်ား
လည္း ပိုလို႕ျပည့္ျပည့္စံုစံု သိေအာင္ ဓမၼဒါနအျဖစ္ ျပန္လည္ေ၀မွ်ေပးခ်င္ပါတယ္ ။
ဒါနဆိုတာ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းပဲလို႕ ေယဘုယ် သိထားသူက မ်ားပါတယ္ ။ တကယ္ေတာ့ ဒါနျပဳတယ္
ဆုိတာ မိမိရဲ ႔ စိတ္သႏၱာန္မွာ ဘ၀အဆက္ဆက္က ဒုကၡေပးလာတဲ႔ စြဲလမ္းတပ္မက္တဲ႔ ေလာဘ ကိေလသာ
ၾကီးကို ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းျဖင့္ ကုန္ခန္းေအာင္ျပဳတာပါ ။ တနည္းအားျဖင့္ ဒါနဆိုတာ ဥစၥာပစၥည္း၊ အသိပညာ ၊
အတတ္ပညာကအစျပဳလို႕ အေသြး၊ အသား၊ အသက္ အထိကို အမ်ားသူငါ ခ်မ္းသာပါေစ ဆိုတဲ့ေစတနာ
အရင္းခံျပီး ေပးလွဴခ်င္ေနတဲ့စိတ္ဓါတ္ကို ဆိုလိုပါတယ္ ။
ဒါနဆိုတာ ေပးလွဴျခင္းလို႕ လြယ္လြယ္ေလး ေျပာတတ္ၾကေပမယ့္ ကိုယ့္လက္ထဲ (ေပးကမ္းသူ) က ကိုယ္ပိုင္
ပစၥည္းကို တစ္ျခားသူ(ရယူသူ) လက္ထဲ ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴ ေပးလိုက္တိုင္း ဒါန မေျမာက္ ဒါနမမည္ပါဘူး ။
အဲဒီအဓိကက်တဲ့ အခ်က္ကိုေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလံုး ဒါနျပဳစဥ္အခါတိုင္း မေမ့မေလ်ာ့ဖို႕ အင္မတန္မွပဲ
အေရးၾကီးပါတယ္ ။ ဒါ့အျပင္ ဒါနျပဳလုပ္ေသာ္ညားလည္း ေစတနာသံုးတန္ တစ္ပါးပါး ပါ၀င္ျခင္း မရွိပဲ ေၾကာက္၍
ေသာ္လည္းေကာင္း (မေပးမျဖစ္လို႕ ေပးရတာမ်ိဳး) ၊ ခ်စ္၍ေသာ္ လည္းေကာင္း (ဒါလည္း ျပန္လည္ရယူလိုျခင္း
ပါပါေသးတယ္) ၊၊ လာဘ္လာဘကို ေမွ်ာ္ကိုး၍ေသာ္လည္းေကာင္း (ယၾတာေခ်တာမ်ိဳးပါ) ျပဳလုပ္လွ်င္ေတာ့
သာမန္ေပးကမ္းျခင္းအဆင့္မွ်သာ ျဖစ္တာမို႕ ဒါနမေျမာက္လို႕ လွဴဒါန္းမႈဟု မေခၚဆိုႏိုင္ေၾကာင္း မွတ္သားထား
သင့္ပါတယ္ ။
က်ေနာ္တုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အားလုံး ဒါနျပဳျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပုဗၺ မုဥၥ အပရ ေစတနာ ဆုိတာေလးကို
ေတာ့ လူတိုင္းပဲ ၾကားဖူးၾကမွာပါ။ လွဴဒါန္းလိုတဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေစတနာက ''ပုဗၺေစတနာ'' ပါ ။
လွဴဒါန္းေနစဥ္အခါ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေစတနာကေတာ့ ''မုၪၥေစတနာ'' ျဖစ္ပါတယ္ ။ လွဴဒါန္းျပီးတဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚ
လာေသာ ေစတနာ ကိုေတာ့ ''အပရေစတနာ'' ေစတနာလို႕ ေခၚပါတယ္။ ပုဗၺ-မုၪၥ-အပရ ေစတနာ (၃) ပါးက
''ေစတနာဒါန'' မည္ပါတယ္ ။ ဆြမ္းသကၤန္း စေသာ လွဴဖြယ္ဝတၴဳ ပစၥည္းစံုတို႔ကိုကိုေတာ့ "ဝတၴဳဒါန" ဟုေခၚဆို
ပါတယ္ ။ ေနာက္ဘဝသံသရာဝယ္ အက်ဳိးေပးရာ၌ ဆြမ္းသကၤန္းစေသာ ဝတၴဳမ်ားက အက်ဳိးေပးၾကတာ မဟုတ္ပါ။
ဒါနျပဳသူ၏ စိတ္သႏၲာန္၌ျဖစ္ေသာ ေစတနာဒါနမ်ားကသာ အက်ဳိးေပးၾကတာပါ ။
ဒီေနရာမွာ အလွဴလုပ္တုိင္း အျမဲတမ္းလိုလို ၾကံဳေတြ႕ရတာေလးတစ္ခု ေျပာျပခ်င္ပါေသးတယ္ ။ သူငယ္ခ်င္းမ်ား တစ္ခ်ိဳ႕က အလွဴအတြက္ ေငြစုတဲ့အခါ "ပုဗၺ" ေစတနာနဲ႕ အားတက္သေရာ ေငြထည့္လွဴျပီး က်န္တဲ့ကိစၥအားလံုး
ကိုေတာ့ ကိုယ္နဲ႕မဆိုင္သလို ေနတတ္တာမ်ိဳးကိုပါ ။ ဆိုလိုတာက မိမိတုိ႕ တတ္ႏုိင္သေလာက္ေလးနဲ႕ ဘယ္လို
ဆြမ္းဟင္းေတြခ်က္မယ္ ။ ဘာ၀တၳဳေလးေတာ့ ကပ္ၾကမယ္ ။ ဘယ္သူက ဘာတာ၀န္ ယူၾကမယ္ ဒီလိုမ်ိဳးေလးေတြ
တိုင္ပင္ဖို႕ မေတြးပဲ အလွဴေငြထည့္ျပီးတိုင္း ဒါနျပီးေျမာက္တယ္လို႕ ထင္ၾကတာမ်ိဳးရွိေတာ့ ေနာက္ရရွိမယ့္ ေစတနာ
ႏွစ္တန္ျဖစ္တဲ့ မုၪၥ-အပရ ေစတနာ ကိုေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ မရၾကရွာပါဘူး ။ ဒါမ်ိဳးကေတာ့ လွဴသာလွဴရ
လွဴရက်ိဳး မနပ္တာမို႕ သတိထား ေရွာင္ရွားေစခ်င္ပါတယ္ ။
ကိုယ့္မိဘ ၊ ကိုယ့္မိသားစုနဲ႕ ေနထိုင္စဥ္ တုန္းကေတာ့ ဒါေတြကို သိပ္ထည့္မေတြးဖို႕ မလိုအပ္လွပါဘူး ။
လူၾကီးမိဘေတြက အလွဴကို အစမွအဆံုး ဦးေဆာင္သြားၾကတာမို႕ ေယာက္်ားေလးဆို သန္႕ရွင္းေရး ၊ ေနရာ
ထိုင္ခင္း ျပင္ဆင္ရံု ၊ မိန္းကေလးမ်ားအဖို႕ ခ်က္ျပဳတ္ဧည့္ခံရံုေလာက္သာ တာ၀န္ရွိတာပါ။ ဒါေပမယ့္ အခုလိုခ်ိန္
ႏိုင္ငံရပ္ျခားေရာက္ေနခ်ိန္ မွာေတာ့ အားလံုးတိုင္တိုင္ပင္ပင္နဲ႕ အလွဴျပဳစဥ္ စလယ္ဆံုး သံုးပါးလံုး ကိုယ့္တာ၀န္
ေတြခ်ည္းပါပဲ ။
မိမိပုိင္ဆုိင္တဲ့ ပစၥည္း ဥစၥာကုိ သူတစ္ပါးအတြက္ ေပးကမ္းတာနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ မဂၤလာတရားေတာ္မွာ သဂၤဟနဲ႔
ဒါနဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ိဳး ခြဲထားပါတယ္။ ဒီႏွစ္မ်ိဳးထဲမွာ သားမယားတုိ႔ကုိ ေပးကမ္းတာ၊ ေဆြမ်ိဳးတုိ႔ကုိ ေပးကမ္းေထာက္ပံ့
တာကုိ သဂၤဟလို႔သံုး ပါတယ္။ အလွဴခံ ပုဂၢိဳလ္တို႔ကုိ ေပးကမ္းတာကုိေတာ့ ဒါန လို႔ သံုးပါတယ္။
သဂၤဟရဲ႕ သေဘာက မိမိက သားမယား ေဆြမ်ိဳးတုိ႔ကုိ ေပးကမ္းတဲ့ အတြက္ ေလာေလာဆယ္မွာ လက္ခံရယူ
သူတုိ႔ရဲ႕ဘ၀ကုိ လံုျခံဳျပည့္စံုေစတယ္။ ရယူသူတို႔ရဲ႕ ေက်းဇူးသိမႈ၊ ေက်းဇူးတုန္႔ျပန္မႈတုိ႔ေၾကာင့္ ေပးကမ္းသူရဲ႕
ဘ၀ကုိလည္း လံုျခံဳျပည့္စံုေစပါတယ္။ ေပးသူ ၊ ယူသူ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္တုိ႔ရဲ႕ ဘ၀လံုျခံဳမႈကုိ ေပးစြမ္းႏုိင္တဲ့ အတြက္
မဂၤလာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနရဲ႕ သေဘာက အလွဴခံ ပုဂိၢဳလ္တို႔ အေပၚမွာ အက်ိဳးေဆာင္ေပးလိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ဂုဏ္ေက်းဇူး
ကုိပူေဇာ္လိုတဲ့ ေစတနာသက္သက္နဲ႔ မိမိပုိင္ပစၥည္းကုိ တြယ္တာငဲ့ကြက္မႈ မထားပဲ လက္လြတ္စြန္႔ႀကဲတဲ့ သေဘာပါ။
မိမိနဲ႔ ပစၥည္းတုိ႔ အၾကားမွာတြယ္တာ ကပ္ၿငိေနတဲ့ သံေယာဇဥ္အစြဲ ဥပါဒါန္ကုိ ပယ္ရွားတဲ့ သေဘာ၊ တျဖည္းျဖည္းနဲ႕
ငါ႔ဟာ ငါ့ဥစၥာဆိုတဲ့ အတၱ ၊ ဥစၥာပစၥည္းေပၚ ကပ္ျငိတဲ့ စြဲလမ္းမွဴ (သံေယာဇဥ္) ေတြကို ျဖတ္ေတာက္ဖယ္ရွားေပးႏိုင္တဲ့
အတြက္ ဒါကလည္း မဂၤလာ မည္ပါတယ္ ။
ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာေနျပီး ဘာသာျခားေတြနဲ႕ ဆက္ဆံေနရတဲ့ သူမ်ားအဖို႕ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံျခား ဘာသာျခားေတြက
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေတြဟာ အလွဴေရစက္လက္နဲ႔ မကြာ ဆုိသလို ဒါနေတြ ဒီေလာက္ၾကိဳးစားလုပ္ကိုင္ေနရက္နဲ႔ ႀကီးပြား
ခ်မ္းသာတာက်ေတာ့ အေနာက္ႏိုင္ငံက လူေတြကုိ ဘာ့ေၾကာင့္မမီရတာလဲ ဆုိတဲ့အေၾကာင္း အေမးခံရႏိုင္ပါတယ္ ။
ဒီေနရာမွာ ႀကီးပြားခ်မ္းသာျခင္းက ကံအေၾကာင္းတရား တစ္ခုတည္းအေပၚမွာသာ တည္မီွေနတယ္လို႔ ဆိုရင္ အဲဒီ
အယူအဆက မွား ပါတယ္ ။ အမွန္ေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူတဲ့ ႀကီးပြားခ်မ္းသာျခင္း အေၾကာင္းတရားက
ေလးပါး ရွိပါတယ္။ ေရွး ကုသုိလ္ကံရွိျခင္း၊ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အရပ္ေဒသမွာ ေနရျခင္း၊ သူေတာ္ေကာင္း၊ ပညာရွိတို႔ကုိ
မွီခိုခြင့္ရျခင္း၊ မိမိကုိယ္ကုိ ေကာင္စြာ ေဆာက္တည္ႏုိင္ျခင္းဆုိတဲ့ သမၸတၱိစက္ ေလးပါး ပါပဲ။ ဒီေလးခ်က္လံုး ျပည့္စံုမွသာ
လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ခ်မ္းသာျပည့္စံုဖို႕ အေၾကာင္းျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါနျပဳစဥ္တိုင္းမွာ ေအာက္ပါအခ်က္ ငါးခ်က္နဲ႕ လွဴဒါန္းမွသာလွ်င္ ဒါနရဲ႕အက်ိဳးကို အျပည့္အ၀ ရရွိႏိုင္မွာပါ ။
လွဴဒါန္းျခင္း (ဆြမ္းလွဴသင့္ေသာ အခ်ိန္၌ ဆြမ္းကုိလွဴျခင္း၊သကၤန္းလွဴသင့္ေသာအခ်ိန္၌
သကၤန္းကုိလွဴျခင္းစသည္)
(ဂုဏ္တုဂုဏ္ျပိဳင္ လွဴဒါန္းမွဳမျပဳျခင္း ကို ဆိုလိုတာပါ)
မိမိ၏စကားကုိ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ား ၊ သားသမီးမ်ား မလုိက္နာျခင္း ။
၀ယ္ယူမရရွိႏိုင္ျခင္း ။
သံုးစြဲခြင့္မရျခင္း (ဥပမာ ဟိုအစာနဲ႕ ကိုယ့္ေရာဂါနဲ႕ မတည့္၊ ဒီေမြ႕ယာအိပ္ရင္ေတာ့ျဖင့္ ယားတယ္ စသည္ျဖင့္)
ဒါနျပဳၾကသူခ်င္း တူတူ ဒါနျပဳေနစဥ္အခ်ိန္တြင္း မိမိတိ္ု႕ရဲ႕ စိတ္ဆႏၵ လံု႕လ ၀ီရီယ သဒၶါတရားတို႕အေလွ်ာက္
နတ္ျဖစ္တာ တူေပမယ့္ ဘံုဗိမာန္ခ်င္းကြဲသလို လူခ်င္းတူေပမယ့္ ဆရာတစ္ဦးတည္းက အတူတူ သင္ၾကားေပး
တဲ့ တစ္ေက်ာင္းတည္းထြက္ တပည့္မ်ားပင္ တတ္သိပံုျခင္း မတူပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ဒါနျပဳစဥ္တိုင္း မိမိတို႕ ျပဌာန္း
ထားတဲ့ ေစတနာအေလွ်ာက္ ေညာင္ေစ့ေလာက္လွဳေသာ္လည္း ေညာင္ပင္ၾကီးေလာက္ရတယ္ ။ ေညာင္ပင္ၾကီး
ေလာက္ လွဴေပမယ့္ ေညာင္ေစ့ေလာက္ ရတတ္တယ္လို႕ လူၾကီးသူမေတြက ဆံုးမခဲ့ၾကျခင္းပါ ။ လွဴႏိုင္တဲ့သူ
အားလံုး လွဴတတ္ၾကသူမ်ား မျဖစ္ႏိုင္ၾကပါဘူး ။
ထပ္ခြဲထားပါေသးတယ္ ။ ထုိဒါန(၃)မ်ဳိးဟာ ဒါနဒါသ (ကၽြန္ဒါန) ၊ ဒါနသဟာယ (မိတ္ေဆြဒါန) ၊ ဒါနပတိ
(အရွင္သခင္ဒါန) ဆိုျပီး သံုးမ်ိဳး ရွိပါတယ္ ။
ကုိယ္ကၾကက္သား ၀က္သား ခ်က္စားေသာ္လည္း ဆြမ္းခံၾကြေတာ္မူေသာ သံဃာေတာ္အရွင္သူျမတ္တုိ႔အား
ခ်ဥ္ရည္ဟင္းသာ ေလာင္းလွဴျခင္းမ်ိဳးကို ဆိုလိုတာပါ။ အဲလိုယုတ္ည့ံေသာ ဒါနကံေၾကာင့္ ျဖစ္ေလရာဘဝတုိင္း
မွာ ယုတ္ညံ့ေသာ အက်ိဳးကုိသာ ခံစားရပါတယ္။
ဒါနသဟာယ (မိတ္ေဆြဒါန) က မိမိသံုးေဆာင္ စားေသာက္သည္ႏွင့္အမွ်သာ ေပးလွဴျခင္းပါပဲ။ ကုိယ့္အိမ္
မွာ ၾကက္သာဝက္သားဟင္း တုိ႔ကုိသုံးေဆာင္သကဲ့သုိ႔ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ ဆြမ္းခံၾကြသံဃာေတာ္တုိ႔ကုိလည္း
စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ ေကာင္းမ်ား ေလာင္းလွဴျခင္းမ်ိဳးပါပဲ။ ထုိသုိ႔ေသာ မိတ္ေဆြဒါန (ဒါနသယာယ)
ေၾကာင့္ ျဖစ္ေလရာဘဝတုိင္းဝယ္ အလယ္အလတ္တန္းစား ဝတၳဳတုိ႔ကုိ ရရွိခံစားသုံးေဆာင္ရပါတယ္ ။
ဒါနပတိ (အရွင္သခင္ဒါန) ဆိုတာ မိမိသံုးေဆာင္ စားေသာက္သည္ထက္ သာလြန္ ေသာ ၀တၳဳကိုလွဴျခင္း
လို႕ အဓိပါၸယ္ ရပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ အလွဴခံပုဂၢဳိလ္ စားဦးစားဖ်ား ဆြမ္းေကာင္း ဟင္းေကာင္း
ေလာင္းလွဴျပီး မိမိကမူ ခ်ဥ္ရည္ဟင္းေလာက္ႏွင့္ တင္းတိမ္ေရာင္ရဲေနမယ္ဆုိရင္ အဲတာကို ဒါနပတိ
(အရွင္သခင္ဒါန)လုိ႔ေခၚပါတယ္။ အဲဒီအလွဴရွင္ရဲ႕ ေစတနာသည္ အထက္တန္းက်ေသာေၾကာင့္
ျဖစ္ေလရာဘ၀ ေရာက္ေနရာေနရာတုိင္းမွာ ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ စည္းစိမ္ဥစၥာမ်ားကုိ ရရွိနိင္ပါတယ္။
အဲဒီလိုပဲ အထက္တန္းစား ဒါန ျဖစ္ဖို႔ ဆိုရင္
(၁) အလွဴေပး ပုဂၢိဳလ္ဟာ မလွဴမီ သီလနဲ႔ ျပည့္စံုေနရမယ္။
(၂) အလွဴခံ ပုဂၢိဳလ္ကလည္း သီလနဲ႔ ျပည့္စံုေနရမယ္။
(၃) လွဴဖြယ္ ပစၥည္း ၀တၳဳက တရားသျဖင့္ ရွာလို႔ရတဲ့ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္တဲ့ ပစၥည္း ျဖစ္ရမယ္။
(၄) လွဴစဥ္အခါ စိတ္ၾကည္လင္ေနရမယ္။
(၅) နိဗၺာန္ ဆိုတဲ့ အက်ဳိးရလာဒ္ကို သိျမင္ၿပီး လွဴရမယ္။
(၆) အလွဴရဲ႕ ေရွ႕ပိုင္းမွေရာ ေနာက္ပိုင္းမွာပါ ပူပန္စိတ္ လံုး၀ မပါေစရပါဘူး။
အဲဒီ အလွဴမ်ဳိးဟာ အက်ဳိးႀကီးတဲ့ အထက္တန္းစား ဒါန အလွဴမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါနျပဳတဲ့အလွဴမ်ိဳးမွာ ေက်ာင္းေဆာက္ျခင္း ၊ ဘုရားတည္ျခင္း ၊၊ ကထိန္ခင္းျခင္း စသည္တုိ႔ျဖင္႔ ၾကီးက်ယ္
ေသာ ဒါနမ်ိဳးလည္းရွိသလို ဆြမ္း ၊ သကၤန္း ၊ ေဆးအစအလွဴ ၊ မရွိဆင္းရဲသားတုိ႔အား စြန္႔ၾကဲေပးကမ္းမႈ ၊
ေခြး ၊ေၾကာင္ ၊ ငွက္ တိရစ ၦာန္တို႕အား အစာေကၽြးျခင္းစသည့္ အနည္းအပါး ဒါနလည္းရွိပါတယ္ ။ ဘယ္လို
ပဲ လွဴလွဴ လွဴဒါန္းသမွ် ဒါနတုိ႔၌ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ အတြက္ျဖစ္ေစ ၊ သူတစ္ပါးတုိ႔လာေရာက္ ေႏွာင္႔ယွက္ေသာ
ေၾကာင္႔ျဖစ္ေစ ေစတနာပ်က္ဖြယ္ေတြ (စိတ္ထားမတက္သူ ၊ ဥာဏ္မရွိသူမွာ) မ်ားတတ္ၾကပါတယ္ ။
အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ၊ မေရြးျခယ္ျခင္းက အေရးမၾကီးလွေပမယ့္ အခ်ဳိ ႔အရာမ်ား၌ သံဃိတဒါန
ေျမာက္ေအာင္ စိတ္ထား၍အခ်ဳိ ႔အရာ၀ယ္ လွဴဖြယ္၀တၱဳမ်ား၌ မတြယ္တာဘဲ မုတၱစာဂီတစ္ဦး အျဖစ္
စြန္႔လႊတ္ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။ မုတၱစာဂီ ဆိုတာကေတာ့ မုတၱ = မတြယ္တာဘဲ လြတ္လြတ္
ကြ်တ္ကြ်တ္စာဂီ = စြန္႔ၾကဲေပးကမ္းေလ႔ရွိသူ ) “အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၌လည္း မတြယ္တာ ၊ လွဴဖြယ္ပစၥည္း၌လည္း
မမက္ေမာ ၊ေနာက္ဘ၀၌ လူနတ္စည္းစိမ္ ကုိလည္း မေတာင္႔တဘဲ နိဗၺာန္ကုိရည္မွန္းလ်က္ လြတ္လြတ္
ကြ်တ္ကြ်တ္ လွဴဒါန္းသူ လို႔ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္ ။
ဒါနဟာ အလွဳခံပုဂၢိဳလ္ ေကာင္းစားေရးကိုပဲ ဦးတည္ပါတယ္ ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း တကယ္လိုအပ္တဲ့ေနရာ
မွာတကယ္လိုအပ္တဲ့ ၀တၳဳပစၥည္းကို ေစတနာသံုးတန္နဲ႕ လွဴဒါန္းၾကဖို႕လိုပါတယ္ ။ အရွင္ဇ၀န (ေမတၱာရွင္)
က တရားတစ္ပုဒ္မွာ ေဟာၾကားဆံုးမခဲ့ဖူးပါတယ္ ။ ေတာင္ေပၚမွာ ဘုရား ၊ ေတာင္ေအာက္မွာ ဘာသာျခား
ဆိုတာပါပဲ ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူခ်မ္းသာ အမ်ားစုက ျမိဳ႕နဲ႕ေ၀းတဲ့ ေဒသလိုေနရာမွာ ေတာင္ေပၚဘုရားတည္
ဖို႕ပဲ အားတက္သေရာ ရွိျပီး ေတာင္ေျခ ရြာထဲက ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ကေလးသူငယ္မ်ားကို လွဴဒါန္ျခင္း အလ်ဥ္း
မရွိၾကလုိ႕သူတို႕ေလးေတြ တစ္ျခားဘာသာရဲ႕ ေစာင့္ေရွာက္မွဳကို ခံယူျပီး ဘာသာျခား ျဖစ္ကုန္ၾကတဲ့ ျဖစ္ရပ္
မွန္ သာဓကေလးေတြပါ ။ ဒီဆံုးမစကားေလးကို ေလးေလးနက္နက္ ေတြးေတာစဥ္းစားၾကျပီး လွဴသင့္တဲ့
ေနရာကိုလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ စဥ္းစားေရြြးခ်ယ္ဖို႕ လိုပါတယ္။
ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာဆိုတဲ့ အႏွစ္အခ်ဳပ္သံုးခုမွာ ပထမဆံုးအခ်က္
အေနနဲ႔ ပါ၀င္ပါတယ္။ ေပးကမ္းျခင္းဟာ ေလာကုတၱရာအထက္တန္းကို လွမ္းဖို႔အတြက္ ပထမဆံုး ေျခလွမ္းပါ။
ဒီ ပထမဆံုးျဖစ္တဲ့ ဒါနေျခလွမ္းက သိပ္ကို အေရးၾကီးပါတယ္။ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းအလုပ္ဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ
အက်ိဳးၾကီးတယ္ဆုိတာကို လက္ေတြ႕ျပရရင္ အနည္းဆံုးေတာ့ ေပးတတ္ကမ္းတတ္တဲ့သူကို လူခ်စ္လူခင္မ်ား
တာ ဓမၼတာပါ ။ အဲတာ ဒါနရဲ႕ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္း ဘ၀မျခားပဲ အက်ိဳးေပးျခင္းပါ ။
ပါရမီဆယ္ပါးထဲမွာ ဒါနပါရမီကုိ ပထမဆံုး ထားရတာဟာ လူတုိင္းလည္း လုပ္ႏုိင္လို႔၊ ျပဳလုပ္ရတာလည္း
လြယ္ကူလို႔လို႔တခ်ိဳ႕က ေပါ့ေပါ့ေလး မွတ္ထင္တတ္ၾကရင္ေတာ့ မွားပါလိမ့္မယ္ ။ အမွန္ကေတာ့ ငါ... ငါ့ဥစၥာ
လို႔ သတ္မွတ္စြဲလမ္းေနတဲ့ အတၱ၀ါဒနဲ႔ ဥပါဒါန္ထုထည္ႀကီးကုိ တျဖည္းျဖည္း ပါးရာကေန ေပ်ာက္သြားေအာင္
ေလ့က်င့္ေပးတဲ့ တကယ့္ အေျခခံ အလုပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စြဲလမ္းမႈ ဥပါဒါန္အားႀကီးေနရင္ သီလလည္း မစင္ၾကယ္
ႏိုင္ဘူး။ က်န္တဲ့ ေနကၡမၼ၊ ပညာ၊ ၀ီရိယ၊ ခႏၲီ၊ သစၥာ၊ အဓိ႒ာန၊ ေမတၱာ၊ ဥေပကၡာပါရမီတုိ႔ ဆုိတာေတြလည္း လံုး၀
မစင္ၾကယ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးဆိုတာ သိရွိထားသင့္ပါတယ္ ။
ေပးခ်င္ေနတဲ့စိတ္ေလးရွိေနတာ ( ဓမၼ )ရဲ႕ အစ (ဒါန) ပါပဲ ။ ဒီစိတ္ေလးနဲ႕မွ (သီလ) ဆိုတဲ့ေစာင့္ထိန္းမွဳအဆင့္
ကို လွမ္းတက္ႏိုင္ျပီး မွန္ကန္တဲ့ သီလ စစ္စစ္ ေဆာက္တည္ႏို္င္ပါလိမ့္မယ္ ။ (သီလ) စစ္စစ္ ေဆာက္တည္ႏို္င္
မွသာလွ်င္ ( ဘာ၀နာ ) ဆိုတဲ့ အားထုတ္ပြားမ်ားျခင္း ( သမထ ဘာ၀နာ ၊ ၀ိပႆနာ ဘာ၀နာ ) ကို ေျဖာင့္မတ္
တည္ၾကည္ မွန္ကန္စြာ ပြားမ်ား အားထုတ္နိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။
အဲဒီအတြက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အေနနဲ႔ ဒါနရဲ႕ အေရးပါမႈကုိ အေလးအနက္ သေဘာေပါက္ၾကဖုိ႔နဲ႔ တန္ဖုိးထား
တတ္ၾကဖုိ႔ ။ ဒါနလုပ္တိုင္း ေပါ့ေပါ့တန္တန္ သေဘာမထားၾကဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္ ။ သာသနာေတာ္နဲ႔ ၾကံဳၾကိဳက္လို႔
ဒါနဆုိတဲ့ လွဴဒါန္းမွဳ အလုပ္ႀကီးတစ္ခုကုိ လုပ္ၾကတဲ့ အခါမွာ တစ္ဘ၀စာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တစ္သံသရာလံုးအတြက္ပဲ
ျဖစ္ျဖစ္ ေလာကီ ဘ၀လံုျခံဳေရးအတြက္ အရင္းအႏွီးျမွဳပ္ႏွံတဲ့ အလုပ္တစ္ခုလို႔ သေဘာထားလုပ္ကုိင္ေနရင္ ဒါန
မျဖစ္ဘဲ သဂၤဟ မဂၤလာသာျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါနရဲ႕ အစြမ္းသတၱိဟာ အစြဲဥပါဒါန္အားလံုး ကုန္ဆံုးရာ နိဗၺာန္အထိ
ေပးစြမ္းႏုိင္တဲ့အျမင့္ျမတ္ဆံုး မဂၤလာလုပ္ငန္းႀကီးျဖစ္လို႔ သဂၤဟမဂၤလာ အဆင့္ေလာက္နဲ႔ ရပ္တန္႔ မေနသင့္ဘူး
ဆုိတာပါ ပဲ။ ေလာကရဲ႕ဒုကၡေတြ အားလံုး ကုန္ဆံုးရာ နိဗၺာန္အထိ အက်ိဳးၿပီးေစႏုိင္တဲ့ ဒါန စစ္စစ္ႀကီး ျဖစ္ၿပီဆုိ
ရင္ေတာ့ အေကာင္းတကာ့ အေကာင္းဆံုးပါပဲ ။
အဲဒီေတာ့ အလွဴဒါနကုိ ျမတ္ႏိုးတန္ဖုိးထားၾကတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလံုး ပုဗၺ မုဥၥ အပရ ဆိုတဲ့ ေစတနာ
သံုးတန္ကို ရင္၀ယ္ထားတဲ့ ဒါနစစ္စစ္ျဖင့္ လွဴတတ္ၾကေစဖို႕နဲ႕ ၊ လွဴရက်ိဳးနပ္ေစရံုမွ်မက ပါရမီ အားလံုးအတြက္
အေထာက္အကူျဖစ္ေစတဲ့ ဒါနတရားမွ အစျပဳကာ သီလ ၊ ဘာ၀နာ တရားမ်ားထိ ပြားမ်ားတက္လွမ္းကာ နိဗၺာန္ထိ
ေရာက္ႏုိင္ၾကပါ ေစလို႕ ဆႏၵျပဳလိုက္ပါတယ္ ။
ကိုးကားခ်က္မ်ား
ဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ- ကိုယ္က်င္႔အဘိဓမၼာက်မ္း
ဆရာေတာ္ ဦးသုမဂၤလ တရားေတာ္မ်ား
ဆရာေတာ္ ဇ၀န တရားေတာ္မ်ား
http://www.dhammaweb.net
(ဖုိးသားႀကီး)
Yangon (Rangoon) Time
0 comments:
Post a Comment